Αδηφαγική διαταραχή (Διαταραχή Επεισοδιακής Υπερφαγίας)

Η αδηφαγική διαταραχής  είναι μια σοβαρή και συχνά υποτιμημένη διατροφική διαταραχή που επηρεάζει πολλούς ανθρώπους παγκοσμίως. Χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενα επεισόδια υπερφαγίας, κατά τα οποία το άτομο καταναλώνει μεγάλες ποσότητες τροφής σε σύντομο χρονικό διάστημα, συνοδευόμενα από μια αίσθηση απώλειας ελέγχου. Αυτά τα επεισόδια δεν συνοδεύονται από τις συνηθισμένες μεθόδους «καθαρτικής» συμπεριφοράς που παρατηρούνται στη βουλιμία, όπως οι εμετοί ή η υπερβολική άσκηση, αλλά συχνά συνοδεύονται από συναισθηματική αναστάτωση, ενοχές και ντροπή.

Χαρακτηριστικά και Συμπτώματα

Η αδηφαγική διαταραχή διακρίνεται από την τακτική εμφάνιση επεισοδίων υπερφαγίας, όπου το άτομο τρώει περισσότερο από ό,τι θα μπορούσε να καταναλώσει φυσιολογικά σε μια δεδομένη χρονική στιγμή. Κατά τη διάρκεια αυτών των επεισοδίων, ο άνθρωπος μπορεί να καταναλώνει τροφές που είναι πλούσιες σε θερμίδες και συχνά δεν τρώγονται συνήθως. Τα επεισόδια μπορεί να διαρκούν από μερικά λεπτά έως πολλές ώρες, και συνήθως καταλήγουν σε αίσθημα υπερβολικής πληρότητας και δυσφορίας.

Τα κύρια συμπτώματα της BED περιλαμβάνουν:

• Αίσθηση απώλειας ελέγχου: Το άτομο αισθάνεται ότι δεν μπορεί να ελέγξει την ποσότητα της τροφής που καταναλώνει κατά τη διάρκεια των επεισοδίων υπερφαγίας.
• Κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων τροφής: Τα επεισόδια περιλαμβάνουν την κατανάλωση πολύ μεγαλύτερης ποσότητας τροφής από αυτήν που θα μπορούσε να θεωρηθεί φυσιολογική.
• Συναισθηματική αναστάτωση: Μετά τα επεισόδια, το άτομο συχνά βιώνει συναισθήματα ενοχής, ντροπής ή θλίψης.
• Συχνά επεισόδια: Τα επεισόδια μπορεί να εμφανίζονται τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα για τουλάχιστον τρεις μήνες.

Η διαταραχή αυτή μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές σωματικές επιπτώσεις, όπως υπερβολικό βάρος ή παχυσαρκία, και ενδέχεται να επηρεάσει αρνητικά την ψυχική και συναισθηματική υγεία του ατόμου.

Αιτίες και Παράγοντες Κινδύνου

Οι αιτίες της αδηφαγικής διαταραχής δεν είναι πλήρως κατανοητές, αλλά η έρευνα έχει εντοπίσει αρκετούς παράγοντες που μπορούν να συμβάλλουν στην ανάπτυξή της. Αυτοί περιλαμβάνουν:

• Γενετική προδιάθεση: Ορισμένα γονίδια μπορεί να κάνουν ορισμένα άτομα πιο επιρρεπή στην ανάπτυξη BED.
• Ψυχολογικοί παράγοντες: Συναισθηματικό άγχος, καταθλιπτικά συμπτώματα και προβλήματα αυτοεκτίμησης μπορεί να είναι σημαντικοί παράγοντες κινδύνου.
• Περιβαλλοντικοί παράγοντες: Η κοινωνική πίεση για τέλειο σώμα και η έκθεση σε τροφές υψηλής θερμιδικής αξίας μπορεί να επηρεάσουν την ανάπτυξη της διαταραχής.
• Εμπειρίες ζωής: Πρώιμες αρνητικές εμπειρίες σχετικά με την τροφή και την εικόνα του σώματος μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη της BED.

Διαγνωστικά Κριτήρια

Για να διαγνωσθεί κάποιος με Αδηφαγική διαταραχή, πρέπει να πληροί τα κριτήρια που καθορίζονται από το Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο Ψυχικών Διαταραχών (DSM-5). Αυτά περιλαμβάνουν:

• Επαναλαμβανόμενα επεισόδια υπερφαγίας: Τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα για τουλάχιστον τρεις μήνες.
• Αίσθηση απώλειας ελέγχου κατά τη διάρκεια των επεισοδίων.
• Εμφάνιση συναισθηματικής αναστάτωσης μετά τα επεισόδια.
• Τα επεισόδια δεν σχετίζονται με άλλες διαταραχές: Δεν υπάρχουν περιόδους καθαρτικής συμπεριφοράς όπως εμετοί ή χρήση καθαρτικών.

Θεραπεία και Διαχείριση

Η θεραπεία της Διαταραχής Επεισοδιακής Υπερφαγίας συνήθως περιλαμβάνει μια συνδυασμένη προσέγγιση που περιλαμβάνει ψυχοθεραπεία και, σε ορισμένες περιπτώσεις, φαρμακευτική αγωγή. Οι κύριες θεραπείες περιλαμβάνουν:

• Ψυχοθεραπεία: Η γνωστική-συμπεριφορική θεραπεία (CBT) έχει αποδειχθεί ιδιαίτερα αποτελεσματική στη θεραπεία της BED. Στόχος της είναι να βοηθήσει το άτομο να αναγνωρίσει και να αλλάξει τις σκέψεις και τις συμπεριφορές που συμβάλλουν στα επεισόδια υπερφαγίας. Άλλες μορφές ψυχοθεραπείας, όπως η διαπροσωπική θεραπεία (IPT) και η θεραπεία βασισμένη στη συναισθηματική υποστήριξη, μπορούν επίσης να είναι χρήσιμες.
• Φαρμακευτική αγωγή: Αν και δεν υπάρχουν φάρμακα ειδικά για τη BED, ορισμένα αντικαταθλιπτικά φάρμακα, όπως οι εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRIs), έχουν δείξει ότι μειώνουν τα συμπτώματα της διαταραχής.
• Διατροφική υποστήριξη: Η εργασία με έναν διατροφολόγο μπορεί να βοηθήσει το άτομο να αναπτύξει υγιείς συνήθειες διατροφής και να μάθει να διαχειρίζεται την πείνα και την πληρότητα.
• Συμπαράσταση και Υποστήριξη: Οικογενειακή ή ομαδική θεραπεία μπορεί να προσφέρει επιπλέον υποστήριξη και να βοηθήσει στην ανάπτυξη ενός δικτύου υποστήριξης γύρω από το άτομο.

Συμπεράσματα

Η αδηφαγική διαταραχή ή Διαταραχή Επεισοδιακής Υπερφαγίας είναι μια σοβαρή διατροφική διαταραχή που απαιτεί επαγγελματική παρέμβαση και υποστήριξη για να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά. Ενώ η θεραπεία μπορεί να είναι απαιτητική και να απαιτεί χρόνο, με την κατάλληλη βοήθεια και στήριξη, οι άνθρωποι που υποφέρουν από BED μπορούν να βρουν ανακούφιση και να βελτιώσουν την ποιότητα της ζωής τους. Είναι σημαντικό για τα άτομα που αντιμετωπίζουν τέτοια συμπτώματα να αναζητήσουν βοήθεια το συντομότερο δυνατό, ώστε να λάβουν τη θεραπεία που χρειάζονται για να ανακτήσουν την υγεία τους και την ευημερία τους.